Denver II Gelişimsel Tarama Testi

DENVER II GELİŞİMSEL TARAMA TESTİ NEDİR?

Çocukların doğal gelişim sürecinin izlenmesi, normal olarak kabul edilen aşamalardaki sapmaların erken tanımlanabilmesi için bunu ölçen gelişimsel tarama testlerinin düzenli olarak kullanılabilmesi çok önemlidir. Bu anlamda Denver II Gelişimsel Tarama Testi geçerliliği ve güvenirliği bilinen en ayrıntılı test olması bakımından ve de uygulamadaki pratikliği nedeniyle uzmanlar tarafından en çok tercih edilen testlerden biridir.

Çocuğun gelişimsel sürecindeki gecikme ve sapmaların, rutin fiziksel muayeneler sırasında hekim tarafından doğrudan fark edilmesi oldukça güç olabilir. Genellikle çocuğun gelişiminde bir gerilik olduğu düşüncesi; aile, öğretmen ya da hekim tarafından çocuktaki konuşma, yürüme gibi temel becerilerdeki gecikmenin fark edilmesiyle belirginleşir ancak her zaman sinyaller bu kadar açık olmayabilir. Bu yüzden Denver II Gelişimsel Tarama Testi gelişimsel sorunların erken olarak fark edilebilmesi ve uygun sağlık personeline doğru yönlendirme yapılabilmesi açısından ilk olarak 1967 yılında, Frankenburg ve Dodds tarafından yayınlanarak 50’de fazla ülkeye uyarlanmıştır. Son olarak 1990 yılında tekrardan gözden geçirilerek günümüzdeki hali, yani DENVER II oluşturulmuştur.

KİME UYGULANIR? FAYDASI NEDİR?

Test 0-6 yaş aralığındaki sağlıklı görünüme sahip tüm çocuklara uygulanabilmektedir. Ayrıca erken doğum ya da doğum sürecinde sorunlar yaşamış riskli bebek gruplarının gelişimlerini düzenli olarak takip etmek için de kullanılır.

DENVER II çocuğun yaşına uygun becerileri temel olarak 4 ana gelişimsel alanı hedef alarak değerlendirir. Bunlar;

Kişisel- Sosyal                : kişilerle iletişim kurabilme, bireysel ihtiyaçlarını giderebilme

İnce Motor-Uyumsal   : el-göz koordinasyonu, cisim kullanabilme, sorun çözme

Dil                                    : işitme, anlama, dili kullanabilme

Kaba Motor                   : genel olarak oturma, yürüme, zıplama gibi hareket yeteneği

DENVER II, çocuğun bu alanlardaki becerilerini kendi yaş aralığındaki diğer çocuklarla karşılaştırarak kendi yaş çizgisinin neresinde olduğuyla ilgilenir. Dolayısıyla zeka testi olarak düşünülmemelidir. Bu test çocuğun gelecekteki zihinsel yeteneğini öngörmede ya da bir takım bozuklukları (öğrenme güçlüğü, konuşma ya da duygusal bozukluklar gibi) tanılamak için oluşturulmamıştır. Bu anlamda DENVER II, tanısal değerlendirme testi olarak kullanılmak yerine gelişimsel alanlardaki gecikmeler doğrultusunda, çocuğu doğru uzmana yönlendirmek için yapılandırılmış bir testtir.

Aynı zamanda okullarda da uygulanabilen bu tarama testi, okulların rehberlik birimlerinin çalışmalarını da kolaylaştırarak çocuğa uygun bir çalışma programı hazırlama konusunda rehberlik çalışanlarına yardımcı olur. Bu doğrultuda bireysel çalışmalar hazırlanarak çocuğun yaşıtlarıyla aynı seviyede gelişim göstermesi gereken alanlar desteklenir. Belirli aralıklarla tekrarlanabilen DENVER II sayesinde testin uygulanma süreleri arasındaki gelişim ve gerilemeleri saptamak da mümkün olacağı için çocuğun sağlıklı gelişimini takip etmek açısından oldukça etkin bir testtir.

Derleyen: Betül Koç

Kaynak: Gelişimsel Çocuk Nörolojisi Derneği, Denver II Gelişimsel Tarama Testi Türkiye Standardizasyonu