Kaygılı Çocukları Sakinleştirmeye Yardımcı 13 Yaklaşım
– BEN BURADAYIM VE GÜVENDESİN.
Endişelendiğimiz zaman kaygı (anksiyete), yaşadığımız durumları daha kötü ve korkutucu hissetmemize neden olabilir. Bu cümle, çocuğunuzun kaygısının çok arttığı, kaygısını veya korkusunu kontrol edemediği durumlarda bile çocuğunuza güven ve rahatlık sağlayacaktır.
– BANA ANLATIR MISIN?
Çocuklarınıza korkuları ve endişeleri hakkında rahatça ve rahatsız edilmeden konuşabilecekleri bir ortam yaratmak çok önemlidir. Bazı çocuklar düşüncelerini toparlamak için bile zamana ihtiyaç duyabilir.
– KAYGIN NE KADAR BÜYÜK? (Ne kadar kaygılısın?)
Bu cümle, çocuklarınızın yaşadığı kaygı ve endişeyi sözelleştirmeleri için yardımcı olurken aynı zamanda onların ne hissettiklerini anlamanız adına net bir resim oluşturacaktır.
– ONU ÇİZEBİLİR MİSİN?
Çoğu çocuk duygularını sözelleştirmede zorlanır. Çocuklarınızı kaygı ve endişeleri hakkında çizmeye, boyamaya ya da yaratmaya teşvik edebilirsiniz.
– KAYGINA ŞU AN NE SÖYLEMEK İSTERDİN?
Çocukların cevaplarında bazen onları sakinleştirebilecek şeylerin ipuçları saklıdır. Çocuklar, duyguları hakkında ne kadar rahat bir şekilde konuşabilirlerse, bu duyguları normalleştirmede ve sakinleşmede o kadar başarılı olabilirler.
– HAYDİ SONUNU DEĞİŞTİRELİM.
Çocuklar, kaygı uyandıran durumlar tekrar ettiğinde kendilerini çaresiz hissedebilirler. Onların farklı çözüm yollarını daha rahat görebilmelerini sağlamak adına, sonunu (kaygı anını ya da duygusunu) anlatmadan, kaygılandıkları durumla ilgili hikayeler yaratabilir ve paylaşabilirsiniz.
– BUNUN HAKKINDA BAŞKA NELER BİLİYORSUN?
Bazı çocuklar kaygılandıkları durumla ilgili bilgi sahibi oldukça daha güçlü hissedebilirler ve kaygıları azalır. (Özellikle fırtınalar, arılar, asansörler, şimşekler vb. durumlarda…)
– ŞİMDİ DERİN BİR NEFES ALACAĞIM.
Bazen çocuklar o kadar çok kaygılanır ki; onları sakinleştirme çabalarımıza direnç gösterirler. Bu tip durumlarda kendinizi sakinleştirici olarak kullabilirsiniz! Yaptığınızı sözelleştirin (Şimdi derin bir nefes alacağım…) ve sizi nasıl hissettirdiğini anlatın.
– HANGİ SAKİNLEŞME STRATEJİSİNİ KULLANMAK İSTİYORSUN?
Çocuğunuzla birlikte onun sakinleşmesine yardımcı olan ve sevdiği teknikleri içeren uzun bir liste yapın. Onları gün içerisinde, gelişigüzel zamanlarda çocuğunuzla birlikte uygulayın.
– BİLİYORUM BU KORKUTUCU AMA…
Çocuğunuzun kaygı, korku ve endişelerini onları daha endişe verici bir hale getirmeden kabul edin. Bu cümle çocuğunuza onu anladığınızın mesajını verecek ve aynı zamanda rahatlamasına yardımcı olacaktır. “Biliyorum bu korkutucu ama güvendesin.” veya “Biliyorum bu korkutucu ama bu korkuyu daha önce yendin.” “Biliyorum bu korkutucu ama senin bir planın var.”
– KONUŞMAK İÇİN SABIRSIZLANIYORUM.
Aileler, çocuklarının acı çektiğini ve üzüldüğünü görmek istemezler. Bu sebeple çoğu ebeveyn çocuklarını stres, kaygı veya korku yaratacak ortamlardan kurtarmaya çalışır. Ancak çocukların yerine hareket etmek ya da duruma müdahale etmek onların çözümü keşfetmelerini engeller ve bu gibi durumlarla tekrar karşılaştıklarında daha çok kaygılanmalarına ve korkmalarına sebep olur. Bunun yerine çocuklarınızla konuşmak ve neler hissettiğini anlamak çocuğunuzun gelişimi açısından çok daha doğru bir adım olacaktır.
– NEYE İHTİYACIN VAR?
Çocukların neye ihtiyacı olduğunu varsaymak yerine, onlara neyin yardımcı olacağını ya da neyin iyi geleceğini anlatmaları için fırsat yaratın.
– BU HİSSETTİĞİN DUYGU GEÇECEK.
Bu cümle çocuğunuzun en endişeli ya da kaygılı olduğu anlarda kullandığınız bir cümle olabilir ancak çocuğunuza tüm duyguların geçici olduğunu, bazen hiç bitmeyecek gibi hissetirdiğini ya da bizi çok zorlayabileceğini anlatın. Hissettikleri duyguları tanımak, bu duyguların normal olduğunu anlamak çocuklarınızı rahatlatacaktır.
Derleyen ve Çeviren: Gelişim Psi. Uzmanı Gizem Beşkardeşler